Tilskot til skjøtsel av automatisk freda kulturminne

Tilskotet gjeld for skjøtsel av areal rundt kulturminne, slik som graver og gravfelt, bergkunst/helleristningar, åkerreiner, røyser og røysfelt, buplassar, tufter, vegfár og bygningar. Det kan ikkje løyvast tilskot til lokalitetar som er avmerkte i Askeladden som dyrkingslag og kulturlag, lokalitetar avmerkte som uavklara funnstader, lausfunn og liknande, der skjøtsel ikkje vil medverke til at kulturminnet vert meir synleg i jordbrukslandskapet. Kulturmiljømynda kan stille vilkår om skjøtselsplan.

Sikringssona er markert som gul ring rundt kulturminnet i kartløysinga i elektronisk søknad, og dersom både kulturminne og sikringssone er skjøtta, skal søkar teikne rundt sikringssona i søknaden. Tilskotet blir fastsett per dekar. Dersom lokaliteten inkludert sikringssone er mindre enn 1 daa, kan det søkast om 1 daa.

Skjøtselstiltaka skal utførast i samsvar med krav i kulturminnelova §§ 3 og 4 og fastsette skjøtselsråd; sjå skjøtselråd og krav etter kulturminnelova § 3 for skjøtsel av automatisk freda kulturminne under.

Tiltaksklassar, utmålingseining og førebelse tilskotssatsar

• Beiting: kr 1000 per daa
• Slått:     kr 2000 per daa
  Inntil kr 10 000 per føretak (slått + beiting)

(Beiting eller slått av lokalitet med automatisk freda kulturminne. Sikringssona kring kulturminnet kan takast med i skjøtsel og i utmåling av dekar)

Skjøtselsråd og krav etter kulturminnelova § 3 for skjøtsel av automatisk freda kulturminne

Fjerning av vegetasjon og slått:

• Gras og liknande skal fjernast frå området etter slått. Det er ikkje tillate med lagring eller brenning av dette på eller i sikringssona til kulturminnet

• Vegetasjon som er slått må ikkje leggjast slik at det er til hinder for sikt og utsyn til og frå kulturminnet

• Det skal ikkje nyttast tunge maskiner som set merke i bakken/skadar torva

• Det skal ikkje flyttast på stein, fjernast torv eller mose eller gravast i bakken under arbeidet, eventuelt må slike tiltak vere lagt fram for og avklara med fylkeskommunen før arbeidet tek til

• Sprøyte- og plantevernmidlar kan berre nyttast på vegetasjon som veks på kulturminnet og i sikringssona etter løyve frå fylkeskommunen

Beiting:

• Ved beiting skal det nyttast småfe. Beiting med større husdyr kan føre til trakk og slitasje på kulturminnet og må i tilfelle avklarast med fylkeskommunen

• Det må ikkje setjast opp drikkekar, saltsteinar, fôringsplassar eller liknande for beitedyr nær kulturminne, då dette kan auke faren for trakkskadar og erosjon

Generelt:

• Dersom det under arbeidet skulle oppstå skade på kulturminnet, må arbeidet stoggast og tiltakshavar må kontakte fylkeskommunen ved seksjon for kulturarv
• Det er tillate å fjerne vegetasjon og søppel frå kulturminne og kulturminneområde, men det er ikkje lov å grave i bakken, flytte på stein, planere, drenere eller fylle på masse
  
  
• Det er ikkje lov å gjere noko for å endre kulturminnet, heller ikkje om hensikta er å rydde, reparere eller gjere det meir tydeleg
  
  
• Dersom det vert gjort meir omfattande skjøtsel på eller tett ved eit kulturminne, skal det sendast varsel om dette til fylkeskommunen før arbeidet tek til
  
  
• Ved skjøtsel av bergkunst skal fylkeskommunen alltid varslast før arbeidet tek til
  
  
• Ved behov for rydding i forkant av skjøtsel, som slått eller beiting, er hovudregelen at alle mindre busker og småskog skal fjernast frå kulturminnet ein ryddar. Særmerkte tre og busker kan stå att
  
  
• Felling av større tre må utførast med varsemd, og det skal det takast omsyn til fallretning for å unngå skade på kulturminne
  
  
• All vegetasjon som vert fjerna skal kappast så nært bakken som råd
  
  
• Det skal ikkje fjernast stubbar eller røter frå bakken, verken med maskin eller manuelt, då dette kan føre til utilsikta skade på kulturminne
  
  
• Ved rotvelt skal fylkeskommunen bli kontakta før treet vert fjerna
  
  
• Ved fjerning av tre som ligg eller veks over kulturminnet, må stammen som hovudregel kappast i mindre stykke på staden før fjerning for å unngå å gjere skade. Bruk av annan metode må avklarast med fylkeskommunen
  
  
• Dersom ein ynskjer rettleiing eller avklaringar i høve til skjøtselsarbeidet på og ved kulturminne og sikringssone, kan ein kontakta fylkeskommunen ved seksjon for kulturarv