Siidaandel

En siidaandel er en familiegruppe eller enkeltperson som er del av en siida, og som driver reindrift under ledelse av en person eller av ektefeller eller samboere i fellesskap. Leder av siidaandelen må være bosatt i Norge.

En reineier kan kun være ansvarlig leder for én siidaandel og kan heller ikke eie rein i mer enn én siidaandel. Mindreårige barn, hvis foreldre ikke lever sammen, har likevel adgang til å eie rein i siidaandel både hos farens slekt og hos morens slekt.

Kravet om at all reindrift må inngå i en siidaandel ble innført i 1978, men da under navnet driftsenhet.

Siidaoassi

Siidaoassi lea bearašjoavku dahje ovttaskasolmmoš gii lea oassi siiddas, ja gii doaimmaha boazodoalu ovttaskasolbmo dahje beallelaččaid dahje ovttasássiid hovdema vuolde. Siidooasi jođiheaddji ferte ássat Norggas.

Boazodoalli sáhttá duššefal leat ovtta siidaoasi ovddasvástideaddji jođiheaddji, iige sáhte eaiggáduššat bohccuid eambbo go ovtta siidaoasis. Vuolleahkásaš mánát, geaid váhnemat eai eale ovttas, besset liikká eaiggáduššat bohccuid sihke áhči ja eatni soga siidaoasis. 

Gáibádus ahte buot boazodoallu ferte leat oassi siidaoasis, ásahuvvui jagi 1978, muhto dalle doalloovttadaga nama vuolde.

Etablering av siidaandel

Nye siidaandeler kan opprettes ved at lederne av eksisterende siidaandeler i en siida eller distrikt, enstemmig fastsetter at det skal etableres ny siidaandel under ledelse av en utpekt person. 

Statsforvalteren skal godkjenne etableringen. Statsforvalteren kan nekte godkjenning dersom etableringen vil true grunnlaget for en økologisk, økonomisk og kulturelt bærekraftig reindrift eller om gjennomsnittlige reintall i den enkelte siidaandel blir under 250 rein.

Siidaoasi ásaheapmi

Ođđa siidaoasit sáhttet ceggejuvvot nu ahte siidda dahje orohaga dálá siidaosiid jođiheaddjit ovttajienalaččat mearridit ahte galgá ásahuvvot ođđa siidaoassi mii lea dihto čujuhuvvon olbmo hovdema vuollásaš. 

Fylkkamánni galgá dohkkehit ásaheami. Fylkkamánni sáhttá gieldit dohkkeheames juos ásaheapmi áitá ekologalaččat, ekonomalaččat ja kultuvrralaččat suvdinnávccalaš boazodoalu, dahje juos gaskamearálaš boazolohku eaŋkilsiidaoasis gártá vuollái 250 heakka.  

Overføring av ansvaret som leder av siidaandel

Leder av siidaandel kan overføre ansvaret som leder av andelen til et barn, et barnebarn eller en annen person som oppfyller vilkårene for å eie rein i andelen.

Den nye lederen må være myndig og må ha deltatt i alle sider av arbeidet i reindriften sammen med lederen i minst tre år. Statsforvalteren kan i særlige tilfeller godkjenne overføring til et barn eller barnebarn som ikke oppfyller disse kravene.

Ved overføring av lederansvaret for en siidaandel, har tidligere leder fortsatt rett til å eie rein i siidaandelen.

Melding om overføring av siidaandel i Troms, Vest-Finnmark eller Øst-Finnmark reinbeitedistrikt skal sendes til Statsforvalteren i Troms og Finnmark. Statsforvalteren skal kontrollere at formelle vilkår oppfylles. Du kan klage på Statsforvalterens avgjørelse til reindriftsstyret. Skjema finner du som vedlegg her på siden. 

Siidaoasi jođiheaddji ovddasvástádusa sirdin

Siidaoasi jođiheaddji sáhttá sirdit siidaoasi jođihanovddasvástádusa mánnái, áddjubii dahje áhkkubii dahje eará olbmui, gii deavdá eavttuid eaiggáduššat bohccuid siidaoasis.

Ođđa jođiheaddji ferte leat válddálaš ja ferte leat oassálastán boazodoalu bargguid buot beliide ovttas jođiheddjiin uhcimustá golbma jagi. Fylkkamánni sáhttá earenoamáš dáhpáhusain dohkkehit siidaoasi jođiheaddjiovddasvástádusa fievrrideami mánnái dahje áddjubii/áhkkubii, gii ii deavdde dáid gáibádusaid.

Go siidaoasi jođiheaddjiovddasvástádus sirdojuvvo, de lea ovdalaš jođiheaddjis ain riekti eaiggáduššat bohccuid siidaoasis.

Dieđáhus Romssa, Oarje-Finnmárkku dahje Nuorta-Finnmárkku boazoguohtunguovllu siidaoasi sirdimis galgá sáddejuvvot Romssa ja Finnmárkku fylkkamánnii. Fylkkamánni galgá dárkkistit ahte formála eavttut devdojuvvojit. Don sáhtát váidalit Fylkkamánni mearrádusa boazodoallostivrii. Skovi gávnnat dán siiddu mielddusin.